a) Bildirim yükümlülüğü ve süresi:
Evlenmeye karar veren kişiler bulundukları yer itibari ile (Köy Muhtarlıklarına veya Belediye Başkanlığı Evlendirme Memurluğuna) birlikte müracaat ederek evlilik işlemlerini başlatırlar.
b) Müracaatta İstenilen Belgeler:
1- Evlenmek isteyen kadın ve erkeğin nüfus cüzdanlarının aslı.
2- 4'er adet fotoğraf.
3- Evlenmek isteyen kadın ve erkeğin sağlık raporları.
Evlendirme Memurları akit tarihinden itibaren bir ay içerisinde evlenme evraklarını bulunduğu yer nüfus idaresine bildirmekle yükümlüdür.
Ülkemizde, evlilik işlemleri Türk Medeni Kanunu ve Evlendirme Yönetmeliği ile düzenlenmiştir.
I. EN ERKEN NE ZAMAN EVLENİLEBİLİR?
Erkek veya kadın onyedi yaşını doldurmadıkça evlenemez. Onsekiz yaşını doldurmamış, onyedi yaşını doldurmuş küçükler yasal temsilcinin izniyle evlenebilirler. Ancak, hakim olağanüstü durumlarda onaltı yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verebilir. Eğer mümkünse karar öncesi anne ve/veya baba ya da vasiyi dinler.
II. KİMLER, HANGİ DURUMLARDA EVLENEMEZ?
1. Ayırt etme gücüne sahip olamayanlar evlenemez (Ancak kısıtlılar yasal temsilcinin izniyle evlenebilir)
2. Hısımlık bağı olanlar evlenemez.
3. Önceki evliliğin sona erdiğini ispat edemeyenler; gaiplik durumunda, evliliğin feshine dair mahkeme kararı almayanlar evlenemez.
4. Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün geçmedikçe evlenemez.
(Ancak doğurduğunda bu süre biter. Kadının önceki evliliğinden gebe olmadığının anlaşılması veya evliliği sona eren eşlerin yeniden birbiriyle evlenmek istemeleri halinde mahkeme bu süreyi kaldırır)
5. Akıl hastaları, evlenmelerinde tıbbi sakınca bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla anlaşılmadıkça evlenemezler.
6. Evlenmeye engel hastalığının bulunmadığını, resmi sağlık raporu ile belgelendirmeyenler evlenemezler.
III. EVLENMEK İÇİN NEREYE, NASIL VE HANGİ BELGELERLE BAŞVURULUR?
1. Birbiriyle evlenecek erkek ve kadın, içlerinden birinin oturduğu yer evlendirme memurluğuna birlikte yazılı veya sözlü olarak başvururlar.
2. Başvuru, kadın ve erkek veya onların vekillerince örneğine uygun olarak düzenlenmiş ve imza edilmiş olan "Evlenme Beyannamesi" ile yapılır.
3. Başvuru sırasında her iki tarafın birlikte olması halinde imzaların onaylanması, başvuruyu kabul eden memur tarafından yapılır.
4. Sözlü başvuru durumunda, sözlü başvuru evlendirme memuru huzurunda evlenme beyannamesine geçirilerek taraflarca imzalanır; evlendirme memurları tarafından imzalar onaylanır.
5. Başvuru sırasında taraflardan birinin bulunmaması ve evlenme beyannamesini imza etmiş olması halinde bu beyannamedeki imzanın köy veya mahalle muhtarları, noterler, evlenecekler işçi veya memur ise, dairesi amirlerince onaylanmış olması şarttır.
6. Evlenecek kişi, düzenlenecek özel vekaletname ile de evlenme işlemlerini yürütebilir.
IV. EVLENEBİLMEK İÇİN SAĞLANMASI GEREKLİ BELGELER NELERDİR?
Fotoğraflı Nüfus Cüzdanı ve Örneği
Fotoğraflı nüfus cüzdanı gösterilmesi şarttır. Nüfus Müdürlüğünden alınan nüfus kaydı örneği evlendirme memurluğuna verilir.
Evlenme Beyannamesi
Evrak belediye evlendirme biriminden alınır. Dört örnek olarak düzenlenir. Bu formda silinti ve karalama yapılmaması gerekmektedir. Evlenmeyle ilgili mahkeme kararı varsa bunlar beyannameye eklenir.
Dörder Adet Vesikalık Fotoğraf
Verilecek dörder adet fotoğrafın inkılap kanunlarına uygun kıyafet içerisinde baş açık, cepheden ve başın yüz ile alın kısımlarını tamamen gösterir şekilde çektirilmiş olması gerekir. Kadınların, yüz ve alın kısımları açık olmak kaydıyla başörtü ile çekilmiş fotoğrafları kabul edilebilir.
Evlenmeye Engel Hastalığının Bulunmadığını Gösteren Sağlık Raporu
Evlendirme memurluğu başvuru üzerine, bir form doldurarak, evlenecekleri, evlenmeye engel hastalığının bulunmadığının belirlenmesi için resmi sağlık kuruluşlarına gönderir. Hükümet tabibi tarafından verilmiş sağlık raporları ve ayrıca hükümet tabibinin gerek duyması durumunda, evlenecek kişilerde akıl hastalığı olup olmadığını, varsa evlenmesinde tıbbi sakınca olup olmadığını gösteren "resmi sağlık kurulu raporu" alınarak evlendirme memurluğuna verilmelidir.
Evlenme Ehliyet Belgesi
Evlendirme memuru başvuranların medeni hallerinde kuşkuya kapılırsa ilgililerin kayıtlı bulunduğu yer nüfus idaresinden "evlenme ehliyet belgesi" isteyebilir.
Rıza Belgesi
16 yaşını doldurmuş erkek ve kadınlar ancak hakim kararıyla ; 17 yaşını doldurmuş ancak 18 yaşını doldurmamış erkek ve kadınlar yasal temsilcilerinin izni ile evlenebilir.
Yasal temsilcilerinin izni gereken bu durumda;
a. Evlenme Beyannamesinin arkasındaki "rıza belgesi" doldurulmalıdır. Ana ve babanın veya vasinin imzasının bulunduğu bölüm ya yetkili merciler tarafından onaylanmış olacaktır ya da rıza belgeleri ana ve baba veya vasi tarafından bizzat evlendirme memurunun huzurunda da imzalanacaktır ki bu takdirde imza onaylaması evlendirme memurunca yapılır.
b. Ana ve babadan birinin ölmüş olması durumunda sağ olan veya boşanma halinde velayet verilmiş olan tarafın imzası yeterlidir.
c. Rıza belgesi vasi tarafından imza edildiği takdirde vasi tayinine dair mahkeme kararı istenir ve dosyaya eklenir.
V. BİR KADIN EVLENDİKTEN SONRA DA KENDİ SOYADINI KULLANMAK İSTİYORSA NE YAPMALIDIR?
(Bu hakkın dayanağı Türk Medeni Kanunun 187. maddesidir), belediye evlendirme memurluğuna, yazılı olarak başvurulması gerekir. Böylece, kadın, kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir.
VI. BİR TÜRK'ÜN BİR YABANCI VEYA İKİ YABANCININ BİRBİRLERİYLE TÜRKİYE'DE EVLENME KOŞULLARI NELERDİR?
Türkiye'de bir Türk vatandaşı ile bir yabancı veya aynı devlet vatandaşı olmayan iki yabancı ancak yetkili Türk evlendirme memuru önünde evlenebilirler.
1. Yabancıların evlenme isteklerine dair müracaatları evlendirme memurluğunca kabul edilerek, bu yönetmeliğin Türk vatandaşlarının evlenmeleri hakkındaki esas ve usul hükümleri yabancılar için de uygulanır.
2. Yabancı uyruklu tarafın bağlı olduğu konsolosluktan evli olmadığını gösteren Türkçe "Evlenme Ehliyet Belgesi" alınacaktır. Evlenme ehliyet belgesinin getirtilmesi konusunda evlendirme memurları yabancı devlet başkonsoloslukları ile doğrudan yazışma yapabilecekleri gibi, Genel Müdürlük aracılığıyla da bu belgeleri getirtebilir.
3. Aynı devlet vatandaşı olan iki yabancı kendi milli kanunu yetki vermiş olduğu takdirde, o devletin Türkiye'deki temsilcilikleri önünde evlenme yapabilecekleri gibi Türk makamları önünde de evlenebilirler.
4. Hazırlanan evraklar ile ilgili belediyenin Evlendirme Birimi'ne başvuru yapıldığında, evlendirme işlemleri bu birim tarafından gerçekleştirilecektir.
VII. EVLENMENİN OTURULAN YERDEN BAŞKA YERDE YAPILMASININ KOŞULLARI NELERDİR?
Dosyanın incelenmesi sonucunda evlenmeye engel bir hali bulunmadığı ve belgelerinin tam olduğu anlaşılan çiftlere, istekleri durumunda, evlenme beyannamesinin izin belgesi onaylanarak verilir.
Bu belgeyi alan çiftler yurt içinde veya dışında evlendirmeye yetkili makam huzurunda, ayrıca bir dosya düzenlenmesine gerek kalmadan evlenebilirler.
Evlendirme izin belgesi düzenlendiği tarihten itibaren 6 ay geçerlidir.
VIII. EVLİLİK SONRASI NE TÜR BİR BELGE VERİLMEKTEDİR?
Evlenme töreni biter bitmez evlendirme memuru eşlere bir aile cüzdanı verir.
IX. EĞER İSTENİRSE DİNİ TÖREN NE ZAMAN YAPILABİLİR?
Aile cüzdanı gösterilmeden evlenmenin dini töreni yapılamaz. Aksi davranış Türk Ceza yasasında suç sayılmıştır.
